شناسه کالا یا کد کالا که به آن، بارکد نیز می گویند، در واقع، شناسنامه کالا بوده و متمایز کننده کالای قاچاق از غیر قاچاق است. دریافت این شناسه، اجباری می باشد و نحوه دریافت این شناسه، با ثبت نام در سامانه جامع تجارت ایران و سپس، ورود به قسمت شناسه کالا که به همین منظور، راه اندازی شده است، خواهد بود.
با رواج قاچاق کالا و ارز و سوء استفاده افراد از کارت های بازرگانی ای که جهت واردات و صادرات کالای بین المللی، دریافت کرده بوند، به موجب آیین نامه اجرایی ماده 13 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، ترخیص و دریافت کالا، حمل و تحویل و هرگونه فعالیت تجاری در این زمینه، صرفا با داشتن شناسه کالا، امکان پذیر شد.
به همین دلیل، بعد از ابلاغ این آیین نامه اجرایی، تمامی افرادی که در حیطه بین المللی، مشغول تجارت و واردات و صادرات هستند، باید بر اساس تشریفات گفته شده در این آیین نامه، اقدام به دریافت شناسه کالا، نمایند. همچنین، در حال حاضر، در راستای تسهیل این امر برای متقاضیان و تسریع روند آن، دریافت این شناسه، صرفا از طریق سایت مخصوص آن، امکان پذیر می باشد.
این شناسه، دارای انواع مختلفی است که عبارتند از:
شناسه اصالت کالا: این شناسه، توسط شرکت صاحب پروانه، صادر و بر روی کالا درج می گردد و با استعلام آن، می توان از اصالت کالای خریداری شده، مطمئن شد.
شناسه IRC: این شناسه، به داروها و فرآورده های حوزه سلامت و پزشکی تعلق می گیرد و به معنای تاییدیه از طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جمهوری اسلامی، مرجع صادر کننده این شناسه می باشد.
شناسه اصالت قطعات خودرو یا همان شناسه رهگیری، یک کد 13 رقمی است که برای قطعات خودروی تولیدی یا وارداتی و برای هر قطعه ای، به طور جداگانه و اختصاصی، صادر می گردد. نحوه دریافت این شناسه، با ورود به سامانه جامع تجارت، دریافت شناسه کالا و در مرحله آخر، دریافت شناسه اصالت، از طریق گزینه اظهار موجودی بوده و عدم دریافت آن، صادرکننده یا تولیدکننده را مشمول مقررات قاچاق کالا خواهد کرد.
شناسه IVC: این شناسه، توسط سامانه سازمان دامپزشکی کشور، در خصوص کالاهایی که مصارف حیوانی و گیاهی دارند، صادر می شود.
شناسه GTIN: این شناسه، یک شناسه بین المللی است که سازمان جهانی GS1، ارائه دهنده آن است و برای دریافت آن در ایران، باید به مرکز ملی شماره گذاری کالا و خدمات مراجعه کرد.
شناسه IMEI: این شناسه، برای محصولات و کالاهایی است که سیم کارت داشته یا از شبکه ارتباطات سیار استفاده می کنند و توسط تولید کننده، بر روی تجهیزات نرم افزاری و سخت افزاری درج می گردد.
شناسه VIN: این شناسه، برای خودرو بوده و دربردارنده تمام اطلاعات مربوط به یک خودرو است. این شناسه، یک کد 17 کاراکتری، متشکل از رقم و حروف انگلیسی می باشد که در سامانه شناسه کالا، 11 رقم اول آن، می بایست وارد شود.
سامانه شناسه کالا :سامانه جامع تجارت ایران ntsw.ir