به گزارش ایلنا به نقل از مرکز خدمات قانون کار، ساعت کار سال ۱۴۰۱ قانون کار در ماده ۵۱ قانون کار برای هر هفته ۴۴ ساعت تعیین شده است.
در ماده ۶۳ قانون کار روزهای جمعه و سایر تعطیلات رسمی کشور و روز ۲۲ اردیبهشت (روز کارگر) با مزد تعریف شده‌اند. یعنی کارگر بدون حضور در سر کار باید مزد و مزایا و بیمه آن را دریافت کند. در مواردی که ساعت کاری کارگران مطابق با ساعت کاری اداره کار نباشد.
اگر ساعت کار کارگر و کارکنان کمتر از ساعت کار موظفی سال ۱۴۰۱ باشد طبق ماده ۳۹ قانون کار، مزد و مزایا و بیمه به نسبت کارکرد پرداخت می‌شود. اگر ساعت کار کارگر از ساعات کار موظفی ۱۴۰۱ بیشتر باشد باید اضافه کاری پرداخت شود. با استفاده از جدول ساعت کار سال ۱۴۰۱ موظفی کارگران قانون کار به صورت روزانه، هفتگی و ماهانه مشخص شده است و نیاز کارفرماها و کارگران را از محاسبه دستی ساعات کار موظفی بی‌نیاز می‌کند.
جدول ساعت کار سال ۱۴۰۱ قانون کار
در جدول ساعات کاری ۱۴۰۱ که مطابق با تعاریف ساعت کار در قانون کار است، ساعت کاری روزانه، هفتگی و ماهانه کارگران مشخص شده است. با توجه به اینکه تعداد روزهای کاری و تعطیلات رسمی و تعداد روزهای هر ماه متفاوت است بنابراین ساعت کاری ماهانه و هفتگی کارگران نیز رقم و عدد ثابتی نبوده و هر هفته و هر ماه از فرمول محاسبه ساعت کاری به صورت مجزا باید محاسبه شود.
ساعت کاری اداره کار برای تمام کارگران شاغل در کشور بدون در نظر گرفتن شرایط کار و هر قید و شرط دیگر و نوع کارگاه و نوع کار یکسان است. توجه شود که هیچ استثنایی وجود ندارد.
فرمول محاسبه ساعت کاری کارگران و تنظیم جدول ساعت کاری ۱۴۰۱
فرمول بسیار ساده برای محاسبه ساعت کاری هفتگی و ماهانه کارگران وجود دارد که از آن برای تنظیم جدول ساعت کاری استفاده می‌شود.
فرمول محاسبه ساعت کار هفتگی کارگران
در مواردی که مزد کارگران به صورت هفتگی پرداخت می‌شود ساعت کار موظفی هفتگی استفاده می‌شود. در صورتی که کارگران تمام وقت مشغول به کار باشند برای محاسبه ساعت کار هفتگی طبق قانون کار از فرمول زیر استفاده می‌شود:
ساعت کار هفتگی قانون کار = تعداد روزهای غیر تعطیل طول هفته * ۷.۳۳
فرمول محاسبه ساعت کار ماهانه کارگران
در اغلب کارگاه‌های کشور حقوق به صورت ماهانه پرداخت می‌شود. بنابراین برای محاسبه اضافه کاری و کارکرد ماهانه از ساعت کاری ماهانه قانون کار استفاده می‌شود. برای محاسبه ساعت کار ماهانه کارگران از همان فرمول ساعت کار هفتگی استفاده می‌شود با این تفاوت که به جای تعداد روزهای هفته، تعداد روزهای ماه جاگذاری می‌شود.
ساعت کار ماهانه قانون کار = تعداد روزهای غیر تعطیل طول ماه * ۷.۳۳
جدول ساعت کار موظفی ۱۴۰۱ که در بالا ارائه شد جمع‌بندی کل روزهای طول سال ۱۴۰۱، تعداد روزهای جمعه، تعداد روزهای تعطیل و تعداد روزهای کاری تنظیم شده است و در نهایت در جدول ساعت کار موظفی ۱۴۰۱ به صورت آماده ارائه شده است و با وجود جدول ساعت کار موظفی نیازی به محاسبات وجود ندارد.
آیا ساعت کار ماهانه کارگران ۱۷۶ ساعت است؟
ساعت کار ماهانه ۱۷۶ ساعت از ماده ۸۴ قانون کار برداشته شده است. در این ماده چنین عنوان شده است که در کارهای نوبتی که ممکن است ساعت کار در برخی روزها بیشتر از ۸ ساعت و در برخی هفته‌ها بیشتر از ۴۴ ساعت باشد. در هر صورت جمع ساعات کار در ۴ هفته متوالی نباید از ۱۷۶ ساعت تجاوز کند. در این ماده ساعت کار ۴ هفته گفته شده نه یک ماه.
ساعت کاری پنج شنبه‌ها طبق قانون کار چقدر است؟
ساعت کاری پنج‌شنبه‌ها هیچ تفاوتی با ساعت کاری سایر روزهای هفته ندارد. در ماده ۵۱ قانون کار و تبصره آن چنین نوشته شده است که ممکن است در برخی روزهای هفته ساعت کار کمتر از میزان معین و در برخی روزها بیشتر از میزان معین باشد. این مساله به شرطی که جمع ساعت کار در هفته از ۴۴ ساعت تجاوز نکند منعی ندارد.
بنابراین در کارگاه‌هایی که در روزهای شنبه تا چهارشنبه ساعات کار بیشتری مشغول به کار هستند در روز پنجشنبه باید به مدتی سر کار باشند تا جمع ساعت کار هفتگی به ۴۴ ساعت برسد.
مثال: در کارگاهی در روزهای شنبه تا چهارشنبه ساعت کاری هر روز ۸ ساعت است. پس در ۵ روز ۴۰ ساعت کار انجام شده است. اگر کارگران روز پنجشنبه ۴ ساعت کار کنند کارکرد موظفی آنان تکمیل می‌شود.
مثال: ساعت کار از شنبه تا چهارشنبه روزانه ۹ ساعت است. پس در ۵ روز ۴۵ ساعت کار انجام شده است. در این حالت روز پنجشنبه تعطیل خواهد بود کارگران ۱ ساعت هم در هفته اضافه کاری انجام داده‌اند.
روز پنجشنبه و روز جمعه با مزد خواهد بود.
آیا زمان مسیر کارگاه جزو ساعت کار محسوب می‌شود؟
طبق ماده ۵۱ قانون کار ساعت کار به مدت زمانی اطلاق می‌شود که کارگر نیرو یا وقت خود را به منظور انجام کار در اختیار کارفرما قرار می‌دهند. پس ساعت کار رفت و برگشت به محل کار جزو ساعت کار کارگر به حساب نمی‌آید.
آیا ساعت غذا و نماز جزو ساعت کاری محسوب می‌شود؟
طبق توضیحات سوال قبلی چون زمانی که برای صرف غذا و انجام فرایض دینی و استراحت شده به منظور انجام کار نیست بنابراین جزو ساعات کاری محسوب نمی‌شود.