بهای تمام شده کالا یکی از شاخه های حسابداری است و هزینه های مربوط به ساخت کالا ها را محاسبه می کند.
و اما اصل بهای تمام شده یکی از اصول حسابداری است و این اصل به این صورت است که در تاریخی که تمام رویداد های مالی به بهای تمام شده، اتفاق می افتد را
ثبت می کند که این عملیات در صورت های مالی اثر می گذارد.
به همین دلیل پس از آنکه ارزش پولی آنها افزایش پیدا کرد، این میزان افزایش شناسایی یا ثبت نمی شود.
بهای تمام شده کالای فروش رفته چیست
بهای تمام شده کالای فروش رفته، همان هزینه‌های مستقیم مربوط به تولید کالاهای فروش رفته یک شرکت است.
بهای تمام شده کالای فروش رفته به دو دسته ی هزینه مواد مصرفی در تولید کالا و هزینه‌های مستقیم نیروی کار مورد استفاده در تولید تقسیم می شود.
می توان گفت مفهوم بهای تمام شده کالا یا فروش رفته همان هزینه ایجاد محصولات است که توسط یک شرکت به فروش می رود.
در صورتی که بهای تمام شده کالای فروش رفته دارای سود و زیان باشد، می توان آنها را از درآمد شرکت برای محاسبه حاشیه سود ناخالص کم کرد.
بهای تمام شده ویکی پدیا به شما کمک می کند تا اطلاعاتی بیشتری را در زمینه بهای تمام شده کالای فروش رفته به دست آورید.
انواع بهای تمام شده در حسابداری
بهای تمام شده مستقیم و غیر مستقیم
به طور کلی آنچه سبب طبقه بندی بهای تمام شده تولید است نوع فعالیت و موضوع حاکم بر خرید،فروش و فعالیت های مربوط به توسعه و تحقیق است. تمام هزینه
هایی که به صورت مستقیم بر فعالیت های مجموعه تاثیر میگذارد در انواع بهای تمام شده مستقیم قرار میگیرد مثل حقوق کارمندان و پرسنل سازمان و هزینه هایی که
نتوان تاثیر مستقیم آن ها را بر فعالیت سازمان در نظر گرفت بهای تمام شده غیر مسقتیم است مانند هزینه دستمزد کارگر در انتقال مواد اولیه در خط تولید.
اقلام تفاضلی بهای تمام شده
در این نوع از بهای تمام شده مدیریت میتواند تصمیمات سازنده ای برای سازمان اتخاذ کند. این نوع از بهای تمام شده تولید برای مقایسه روش های مختلف در تولید و
فرآیندهای عملیاتی در سازمان است. مثلا با این روش میتوان هزینه تمام شده برای واردکردن محصولی را با تولید همان محصول مقایسه کرد و برای راه اندازی خط
تولید و یا گسترش بخش واردات تصمیم گرفت.
بهای تمام شده قابل کنترل یا غیر قابل کنترل
این نوع از هزینه تمام شده برای تفاوت سطح مدیریتی سازمان طبقه بندی شده است. مثلا مدیر عملیاتی بخش ماشین آلات میتواند هزینه و محصولاتی را که به طور
مستقیم به بخش مدیریتی او وارد میشود کنترل کند که به آن بهای تمام شده قابل کنترل میگویند. هزینه هایی نیز برای بخش تحت مدیریتی او وجود دارد که برای او
غیر قابل کنترل است مانند حق هزینه بیمه که این هزینه ها جز بهای تمام شده غیر قابل کنترل میباشد..
بهای تمام شده اختیاری
هزینه هایی که بتوان برای زمان مشخصی حذف کرد و چندان لازم و ضروری نباشند جز بهای تمام شده اختیاری قرار میگیرند مانند هزینه آگهی و تبلیغات مجموعه،
آموزش کامندان و … .
بهای تمام شده فرصت از دست رفته
این نوع از بهای تمام شده با انواع دیگر تفاوت هایی دارد که در این قسمت با یک مثال ان را برای شما توضیح میدهیم. اگر یک شرکت سرمایه خود رابا سود 7% در
بازار سرمایه گذاری کرده است و در همان زمان فرصتی برای سرمایه گذاری او با سود 12% وجود دارد که در این حالت فرصت دوم برای او یک فرصت از دست
رفته حساب میشود.
عوامل بهای تمام شده عبارتند از :
مواد اولیه
در تولید کالا یا محصولات بسیار اهمیت داشته و به دو بخش مواد مستقیم و مواد غیر مستقیم تقسیم می شود.
دستمزد
به حقوق یا حق الزحمه ای گفته می شود که به کارگران در زمان تولید و ساخت مواد و تبدیل آنها به کالا پرداخته می شود. دستمزد نیز به دو دسته دستمزد مستقیم و
دستمزد غیرمستقیم تقسیم می شود.
مواد غیر مستقیم
موادی هستند که به طور مستقیم در تولید مصرف نمی شوند اما تولید کالا بدون آن ها ممکن نیست. برای مثال : روغن، گریس، لوازم یدکی و . . .
دستمزد غیر مستقیم
هزینه ای است که به افرادی پرداخت می شود که به صورت مستقیم در تولید محصولات دخالت ندارند اما حضورشان لازم است مانند دستمزد کارکنان پشتیبانی،
نگهبانی، مدیران و . . .
سایر هزینه ها
هزینه هایی که در جریان تولید اقلام مصرف شده و آنها را نمی توان به طور مشخص به محصولات خاصی اختصاص داد، به همین دلیل اینگونه هزینه ها به عنوان
سایر هزینه ها یا سربار کارخانه به حساب می آیند.هزینه‌های تعمیر ونگهداری، اجاره بها، هزینه های برق، آب و…
کاربرد محاسبه بهای تمام شده کالا
مهم ترین کاربرد محاسبه تمام شده کالا این است که اطلاعات مهم و مفیدی را در اختیار مدیران یا مسئولان مربوطه قرار داده تا در زمان مناسب یا برای آینده
تصمیماتی را اخذ کنند.
به طور ساده تر می توان گفت که تصمیمات بلند مدت و کوتاه مدت با توجه به گزارشات بهای تمام شده کالاها و محصولات گرفته می شوند.
مدیران مربوطه محاسبات بهای تمام شده کالا را بررسی کرده و با توجه به میزان تاثیر مختلف عوامل دیگر به انجام اقداماتی مانند کاهش هزینه ها و افزایش بهره
وری می پردازند.
به نوعی می توان گفت که گزارشات حسابداری بهای تمام شده کالا ابزاری قدرتمند در دست مدیران حسابداری یا صنایع هستند؛ چرا که هزینه های تولید را مورد
تحلیل و بررسی قرار داده و قیمتی تمام شده از محصول را ارائه می کنند.
بهای تمام شده شامل گزارشات کامل و دقیق از قیمت مواد اولیه، دستمزد و هزینه های سربار می باشد که یک مدیر می تواند با استفاده از این اطلاعات به دنبال راه
هایی برای کاهش هزینه ها در هریک از بخش های مربوطه بپردازد.
حسابداری بهاء تمام شده استاندارد
در حسابداری بهاء تمام شده استاندارد به دلیل اینگه بتوان در شرایط استاندارد کارایی استفاده از نیروی انسانی، مواد اولیه موردنیاز بر تولیدات، ارائه خدمات و . . .
را مقایسه کرد، نسبت هایی به کار گرفته می شود.
به این عملیات ها اصلاحاً تجزیه و تحلیل واریانس گفته می شود.
برای مثال در حسابداری بهای تمام شده سنتی، هزینه ها بر اساس یک مقیاس مشخص، یعنی ساعت کاری کارگران و ماشین آلات اختصاص داده می شود.
در حسابداری بهای تمام شده استاندارد، به طور کلی با اینکه هزینه های مربوط به نیروی انسانی بخش کوچکی از هزینه های یک مجموعه، سازمان یا شرکت را در بر
می گیرد اما بر کارایی نیروی انسانی بسیار تاکید می شود.
بهای تمام شده بر مبنای فعالیت
با گذر زمان و پیشرفت در ابعاد مختلف صنعت و تکنولوژی و پیچیدگی های آنها در فعالیت شرکت ها و سازمان ها باعث شده که یک سیستم هزینه یابی طراحی شود
که این سیستم توانایی شناخت فعالیت ها و بررسی تاثیر فعالیت ها بر هزینه ها را در یک مجموعه به عهده دارد.
اگر برای سازمان و اداره خود به دنبال حسابداران حرفه ای هستید تا امور مالی و حسابداری خود را به آن ها بسپارید میتوانید از خدمات اداری و
پرسنلی شرکت حسابداری آریا تهران استفاده کنید.
در روش بهای تمام شده بر مبنای فعالیت، فعالیت های عمده شناسایی می شوند و متناسب با منابعی که در فعالیت ها مصرف می شود، یک هزینه سربار به آن فعالیت
ها اختصاص داده می شود.
پس از اینکه هزینه سربار به فعالیت ها تعلق گرفت، محرک های هزینه هر فعالیت بررسی و شناسایی می شود و متناسب با مقدار مصرف شدن محرک هزینه در در
هر فعالیت، هزینه ای به محصولات اختصاص داده می شود.
بهای تمام شده حاشیه ای
مدل ساده شده ی حسابداری بهاء تمام شده، بهای تمام شده حاشیه ای می باشد که به تحلیل و بررسی ارتباط بین هزینه فروش یک محصول، میزان فروش، مزان تولید
شده از محصول، بها و سود و . . . می پردازد.
تحلیل و بررسی ارتباط بین هزینه فروش یک محصول یا کالا به مدیران و مسئولان کمک می کند با ایجاد تغییر در هزینه ها، نوع کمپین تبلیغاتی و نوع انتشار قیمت
های فروش در زمینه بهای تمام شده به نتیج خوبی دست پیدا کنند.
اهمیت حسابداری بهای تمام شده
حسابداری بهای تمام شده ابزاری مهم در رشته حسابداری است که در اختیار مدیران قرار می گیرد.
مسئولان یا مدیران حسابداری یا صنعتی با محاسبه ی بهای تمام شده تولیدات و محصولات یک شرکت می توانند هزینه های مواد، دستمزد و سایر هزینه هار را کنترل
کرده و بر اساس آنها تصمیمات لازم را بگیرند.
دقیق و صحیح بودن گزارشات حسابداری بهای تمام شده بسیار اهمیت دارد همانطور که کمی قبل تر بیان شد این گزارشات برای تصمیم گیری های مهمی در جهت
تولید، افزایش سود و کاهش هزینه ها مورد استفاده قرار می گیرند.
حسابداری بهای تمام شده ابزاری مهم در رشته حسابداری است که در اختیار مدیران قرار می گیرد.
مسئولان یا مدیران حسابداری یا صنعتی با محاسبه ی بهای تمام شده تولیدات و محصولات یک شرکت می توانند هزینه های مواد، دستمزد و سایر هزینه هار را کنترل
کرده و بر اساس آنها تصمیمات لازم را بگیرند.
دقیق و صحیح بودن گزارشات حسابداری بهای تمام شده بسیار اهمیت دارد همانطور که کمی قبل تر بیان شد این گزارشات برای تصمیم گیری های مهمی در جهت
تولید، افزایش سود و کاهش هزینه ها مورد استفاده قرار می گیرند.
وظایف حسابدار بهای تمام شده
- ایجاد روش هایی برای کنترل هزینه ها
- بررسی و ارزیابی موجودی
- گردآوری، ثبت و تقسیم بندی هزینه ها
- تحلیل و بررسی موجودی کالا ها به منظور قیمت گذاری و کنترل مقدار موجودی ها
- ارائه راهنمایی به مدیران برای انتخاب بهترین گزینه ها
- تصمیمی گیری های آینده
روش های حسابداری بها تمام شده
فایفو، لایفو، میانگین موزون، شناسایی ویژه و موجودی پایهاز جمله روش های حسابداری بها تمام شده هستند که در صنعت حسابداری برای محاسبه بها تمام شده
استفاده می شوند.
در حسابداری مالی به فرایندهایی مانند خلاصه سازی، گزارش تمامی معاملات در یک کسب و کار و ثبت آنها پرداخته می شود همچنین تصویری دقیق از عملکرد و
وضعیت مالی شرکت یا کسب و کار به دست می اید.
حسابداری بهای تمام شده را شاید با نام حسابداری هزینه نیز بشناسید. حسابداری بهای تمام شده نوعی فرایند حسابداری است که به تصرف درآوردن هزینه های یک
شرکت در زمینه تولید هدف این نوع حسابداری می باشد.
در حسابداری بهای تمام شده در ابتدا عملیات های اندازه گیری انجام می شود و بعد هزینه ها به طور جداگانه برای مقایسه نتیجه های ورودی و انتقال آنها به قسمت
خروجی استفاده می شوند.
هزینه یابی چیست
هزینه یابی روشی برای تهیه گزارشات حسابداری و ثبت آنها است که مواد اولیه، دستمزد و سربار را ( سایر هزینه ها ) مدیریت و کنترل می کند.
هزینه یابی نیز خود به دو گروه هزینه یابی سفارش کار و هزینه یابی مرحله ای دسته بندی می شود.
از روش هزینه یابی در بعضی شرکت های تولیدی که سفارش قبول می کنند یا به بیان ساده تر با سفارش و عقد یک پیمان هزینه های موردنیاز را به دست می آورند، استفاده می شود.
کارخانه جات شرکت های کشتی سازی، پیمان کاری، بیمارستان ها و . . . از جمله این شرکت ها و موسسات هستند.