پیش از آنکه بدانیم حسابداری مالیاتی چیست، ابتدا باید بدانیم که مالیات چیست و چرا پرداخت میشود؟
مالیات هزینهای اجتماعی است که ملتها به ازای بهره برداری از امکانات و منابع یک کشور پرداخت میکنند تا آن منابع و امکانات قابل جایگزینی باشند .مالیات میتواند به شخص،مؤسسه، دارائی و… تعلق بگیرد و بر اساس میزان درآمد متفاوت است. برخی از اقتصاد دانها از مالیات در مقابل مصرف دفاع میکنند و معتقدند این شیوه ی گرفتن مالیات میتواند عادلانهتر از مالیات بر درآمد باشد.
گروه های مختلفی مشمول پرداخت مالیات هستند. از جمله کلیه مالکین( اشخاص حقیقی، حقوقی)، هر شخص حقیقی ایرانی که درآمدهایی را به دست میآورد، هر شخص حقیقی غیر ایرانی که درآمدهایی در ایران تحصیل میکند و یا درآمدهایی که بابت واگذاری امتیازات، تعلیمات و کمکها دریافت میشود نیز مشمول پرداخت مالیات هستند.
در مقابل برخی از سازمانها و نهادها مالیات پرداخت نمیکنند. مثلا وزراتخانهها و مؤسسات دولتی، دستگاههایی که بودجه آنها را دولت تعیین میکند و شهرداری مشمول پرداخت مالیات نمیشوند.